Ως ορισμός της «ρήξης στροφικού πετάλου του ώμου» είναι η διακοπή της συνέχειας ενός ή παραπάνω από τους τένοντες του ώμου. Το στροφικό πέταλο αποτελείται από μία ομάδα τεσσάρων μυών οι οποίοι ξεκινούν από την ωμοπλάτη και καταλήγουν στο βραχιόνιο οστό ενώ ταυτόχρονα περιβάλλουν την κεφαλή του. Από λειτουργικής απόψεως οι μύες αυτοί σταθεροποιούν την άρθρωση του ώμου και συμμετέχουν στην ανύψωση και τις στροφικές κινήσεις (έξω-έσω στροφή) του βραχιονίου και κατ’ επέκταση όλου του άνω άκρου. Επίσης υπάρχει ένας ορογόνος θύλακος (bursa) μεταξύ στροφικού πετάλου και ακρωμίου ο οποίος διευκολύνει στους τένοντες του στροφικού πετάλου να ολισθαίνουν ανώδυνα κατά τη διάρκεια των κινήσεων του άνω άκρου. Σε περίπτωση τραυματισμού ή βλάβης των τενόντων, αυτός ο θύλακος(bursa) μπορεί να ερεθιστεί και να προκαλεσει επιπλέων πόνο στη περιοχή. Ο τένοντας που υφίσταται συχνότερα ρήξη είναι ο υπερακάνθιος, ενώ συχνά ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικίες, συνυπάρχουν ρήξεις σε πολλούς τένοντες (μαζική ρήξη). Η ρήξη συνήθως συμβαίνει στη κατάφυση του τένοντα στο μείζων βραχιόνιο όγκωμα(footprint) και σταδιακά με τη πάροδο του χρόνου μπορεί να μεγαλώσει.

Ανατομικά το στροφικό πέταλο του ώμου αποτελείται από τέσσερεις τένοντες, (με διαφορετική αλλά ταυτοχρόνως συνδυαστική μεταξύ τους λειτουργία) οι οποίοι είναι οι εξής αρχίζοντας από μπροστά είναι:

• Υποπλάτιος
• Υπερακάνθιος
• Υπακάνθιος
• Ελασσων στρογγύλος

Με τους πιο πάνω τένοντες και ένα θαυμάσιο τρόπο εκτελούνται όλες οι απλές και σύνθετες κινήσεις του ώμου και άνω άκρου όπως ανύψωση , απαγωγή και στροφικές κινήσεις

Αίτια Ρήξης Στροφικού Πετάλου

Τα αίτια που μπορεί να  προκαλέσουν ρήξη ή αποκόλληση του στροφικού πετάλου του ώμου είναι πολλαπλά και μπορεί να συνυπάρχουν  μεταξύ τους. Συνήθως είναι λόγω 1. τραυματικής και 2. εκφυλιστικής αιτιολογίας  δηλαδή 

• 1. Τραυματισμός μετα από πτώση επι του άνω άκρου  με τεντωμένο το χέρι

Βίαιη κίνηση του άνω άκρου  υπό  αντίσταση ή σε  απότομη άρση βάρους

• 2. Επαναλαμβανόμενες  χειρονακτικές εργασίες και κινήσεις σε καθημερινή βάση σε επαγελματίες εργαζόμενους εχοντας το ανω άκρο  πανω από το οριζόντιο επιπεδο και έσω στροφη κρατώντας καποιο βαρος . Παρομοίως αρκετές αθλητικές  δραστηριότητες όπως το μπάσκετ το τένις, το βόλεϊ, η κολύμβηση, η άρση βαρών, μπορεί να οδηγήσουν σε υπέρχρηση, μκροτραυματισμούς και τελικά εκφυλιστική ρήξη του τενοντίου πετάλου

Η ηλικία  από μόνη της συνήθως άνω των 40 ετών είναι προδιαθεσικός παράγοντας άλλοτε  σε συνδυασμό με ελαφρό τραυματισμό λόγω της συνυπάρχουσας εκφύλισης των  ινών του στροφικού πετάλου. Σε μικροσκοπικό επίπεδο με τη πάροδο της ηλικίας η αιμάτωση του τενοντίου πετάλου στη περιοχη που προσκολλαται στο βραχιόνιο οστουν (footprint) ελαττώνεται με αποτέλεσμα να μειώνεται η επούλωση και αναγεννητική ικανότητα του. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη του τένοντα.     Επιπλέων σταδιακα δημιουργουνται οστεοφυτα δηλαδη οστικές προεξοχές κυρίως στην κάτω επιφάνεια του ακρωμίου που προκαλουν  επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς λόγω πρόσκρουσης του τένοντα στις κινησεις καμψης και στροφης με αποτέλεσμα την ρήξη του 

Υπάρχουν δύο τύποι  ρήξεων του στροφικού πετάλου του ώμου:

1. Μερικού πάχους ρήξη, η οποία αφορά μέρος του πάχους της κατάφυσης του τένοντα στο βραχιόνιο οστούν. (footprint)

Ολικού πάχους ή πλήρης ρήξη, η οποία αφορά τη πλήρη αποκόλληση του πάχους του στροφικού πετάλου σε ενα συγκεκριμένο σημείο από τη κατάφυση του(footprint)  στο βραχιόνιο οστούν, ουσιαστικά δηλαδή δημιουργείται μια τρύπα στον τένοντα. Αναλόγως του μεγέθους της ρήξης κατατάσσονται από απλή ρήξη  ενός τένοντα μέχρι και μαζική ρήξη όταν η ρήξη είναι μεγαλύτερη από 5εκ και  περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο τένοντες με παρεκτόπηση του στροφικού πετάλου στο επίπεδο της ωμογλήνης.

Η διάγνωση ρήξης στροφικού τενοντίου πετάλου γίνεται από το Ιστορικό των συμπτώματων του ασθενούς ,  Κλινική εξέταση και Απεικονιστικό έλεγχο.  Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει συγκεκριμένες κλινικες δοκιμασίες έλεγχοντας ετσι  το εύρος κίνησης, τη μυϊκή δύναμη και σημεία τοπικής ευαισθησίας. 

Απεικονιστικά γινεται αρχικα μια απλή ακτινογραφία ως αρχικη εκτιμηση του προβληματος και βοήθεια  αποκλεισμού άλλων παθήσεων πχ ασβεστοποιου τενοντιτιδας . Επίσης οι απλές ακτινογραφίες του ώμου είναι χρήσιμες στο να αναδείξουν εάν η ωμοπλάτη έχει κυρτό ακρώμιο, το οποίο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ρήξης του στροφικού πετάλου..  Η επιβεβαίωση όμως  της διάγνωσης γίνεται κυριως με την μαγνητική τομογραφία. Η  μαγνητική τομογραφία επιβεβαιώνει την κλινική διάγνωση  και προσδιδει σημαντικές πληροφορίες για τη θέση και το μέγεθος της ρήξης , τον αριθμό  και πιθανή παρεκτωπιση των τενόντων με ρήξη, συνυπάρχουσα μυϊκή ατροφία σε χρονια ρήξη και τελος τυχων συνυπάρχουσες βλάβες    ( δικεφαλου, αρθρικου χονδρου).  Οι παράμετροι αυτοί βοηθούν στον καθορισμό της πρόγνωσης και στον σχεδιασμό της κατάλληλης θεραπείας.

Συμπτώματα  μετά από Ρήξη Στροφικού Πετάλου

Τα συνηθέστερα συμπτώματα στην ρήξη τενοντίου πετάλου είναι:

• Προσθιοπλάγιος πόνος κατά τις κινήσεις κάμψης και απαγωγής και ιδιαίτερα στην άρση  κάποιου βάρους
• Αδυναμία στην ανύψωση του χεριού αλλά και στις στροφικές κινήσεις κυρίως έσω στροφή
• Νυχτερινό άλγος αλλά και άλγος σε ηρεμία
• Κριγμός σε κάποιες κινήσεις του ώμου ιδιαίτερα κατά την απαγωγή και τις στροφικές κινήσεις του ώμου

Η οξεία ρήξη  μετά από κάποιο τραυματισμό, προκαλεί  συνήθως έντονο πόνο στη προσθιοπλάγια επιφάνεια του ώμου και αντανακλά στον βραχίονα. Επισης  υπάρχει αδυναμία ανυψωσης του χεριου αμέσως μετά τον τραυματισμό. Ο πόνος μπορεί να υπάρχει στην ανάπαυση αλλά ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι το νυχτερινό άλγος που ταλαιπωρεί τον ασθενή και τον ξυπνά αρκετές φορές. Πολλές φορές ο πόνος είναι υπερβολικά έντονος και ο ασθενής δεν έχει τη δυνατότητα να σηκώσει το χέρι του πάνω από το επίπεδο του ώμου. 

Στις χρόνιες ρήξεις η ύπαρξη πόνου αλλά και λειτουργικότητας του ώμου εξαρτάται από το μέγεθος , τη θέση της ρήξης ( τρύπας) και από την αντιρρόπηση του οργανισμού. Έτσι εάν το  υπόλοιπο ακέραιο στροφικό πέταλο του ώμου καταφέρνει να αντιρροπήσει τη ρήξη σε ένα τένοντα και να ανταποκριθεί στις λειτουργικές απαιτήσεις του ασθενούς, ο πόνος μπορεί να εμφανίζεται σε μεγάλη προσπάθεια ή μετά από έντονη χρήση. Στις περιπτώσεις που δεν επιτυγχάνεται αντιρρόπηση, ο ασθενής θα εχει λειτουργική αδυναμία στις ενεργητικές κινήσεις και θα πονάει  ακόμη και σε απλές κινήσεις. Παρομοίως με τη οξεία ρήξη χαρακτηριστικό είναι το νυχτερινό άλγος που τον ξυπνά αρκετές φορές το βραδυ .

Θεραπεία Ρήξης Στροφικού Πετάλου 

Η θεραπεία γινεται με συντηρητική ή χειρουργική μέθοδο αναλόγως της κλινικης εικόνας ,ιατρικού ιστορικού και ηλικίας του ασθενή σε συνδυασμο με τη βαρύτητα της ρήξης του στροφικου πεταλου.